Shri Kayarohaneshwarar Temple at Nagapattinam

This is one of the Sapta Vidanga. Vidanga at this place is known as Sundar Vidangar. This is also a Padal Pethra Sthalams revered by Nayanmars. 

The place was revered by Thiru Dnyansambandhar, Appar and Sundarar. The present temple is about 2000 years old which was built by Cholas and Pallavas. 

Mulavar: Shri Kayarohaneshwarar

Utsavar: Shri Chandrashekharar

Devi: Shri Neelaydakshi

Sacred Teertha: Pundarikaksha teertha

Kshetra Vruksha: Mango tree

Puranik Name: Nagakayoranam

Present Name: Nagapattinam

District: Nagapattinam TamilNadu

Kshetra Puran:

Emperor Dasharath came to know that Shani will be aspecting star Rohini which will cause famine. He decided to fight Shani and was advised by Surya not to fight Shani and please him by worshiping. Shani was pleased by the worship of Dasharath and accepted the desire of Dasharath by which he troubled to a lesser extent. Hence all the Navagrahas in this temple are facing the west.

There was a staunch devotee of Shri Shiva who was a fisherman. When he used to fish in the ocean he had the habit of throwing away the first fish back into sea as an offering to Shri Shiva. In order to test him, Shri Shiva made him to catch only one fish on a particular day. But the fisherman (Atibathur) threw the first fish into the sea and did not bother about starving. 

Once Shri Shiva gave him a golden fish. The other fisherman advised him to keep it. But Atibathur threw it back into the sea as routine. Pleased by his devotion Shri Shiva and Shri Parvati Devi gave darshan and gave him mukti. He attained the status of Nayanmar. 

He has a separate shrine inside the temple complex. 

Azhuguni Siddhar: Like children cry to their mother to get their desire fulfilled, this siddha used to cry in mother Shri Parvati Devi’s shrine begging the divine mother to grant him salvation. She gave him salvation with the consent of Shri Shiva. There is a jiva samadhi at this place for Azhuguni Siddhar. Special worship is done on Vishakha nakshatra in the month of Vaikasi and on full moon day with kheer (payasam) as the naivedya.

Sage Pundarikaksha did penance at this place for attaining mukti. Shri Shiva gave darshan to the sage, embraced him and gave him mukti. Generally mukti is attained only for atma but not for the body, but in this case Shri Shiva gave mukti to Sage Pundarikaksha by embracing him (arohan) with human body (kaya). Hence the lord is known as Kayarohananrar.

Once the king of serpents worshiped Shri Shiva and got a female child. The child had three breasts. Shiva assured the king that the third breast will disappear when a king from Surya dynasty visited him. When king Shalisuhan came to this place the third breast vanished. The naga king gave his daughter in marriage to king Shalisuhan. Since Naga king worshiped here, the place came to be known as Nagaikaronan.

About temple:

Though this is a shiva temple, it is popularly known as Shri Neelaydakshi Amman Kovil. This temple was originally constructed by Lakolica cult. The only other temple constructed by them in Tamil Nadu is at Kanchipuram. The temple is also a shakti peeth.

The temple is also called as Shivarajadhani as Shri Shiva rules as a king. And is located near sea shore. 

The shiva linga is a swayambhu. The present lingam is not the original as original was stolen long back. The present lingam is made of gomed (topaz). The temple is located in the city of Nagapattinam. The temple rajagopuram is five tier. There is a balipith, flagstaff and nandanvan inside corridor.

About other shrines and special features:

Sundar Vidangar: The vidangar in this temple is very beautiful and is known as sundar vidangar. To the right side of sanctum sanctorum, we come across the shrine of Shri Thyagaraja. In most of the temples we can have darshan of only the face of Shri Thyagaraja. In this place during Vaisakhi (Vishaskha) and Thiruvathirai (Margazhi), alankar of Shri Shiva is done in such a way so that we can have darshan of right hand and feet of Shri Thyagaraja. During the festival the procession dances back and forth like a wave and is known as paravar nrutya (nadana).

Shri Neelaydakshi Devi: It is believed that she bestows boons to the devotees like ocean. To indicate this, her eyes are blue (like ocean) in color. She has a separate shrine with a flagstaff. She is depicted as a virgin girl before marriage i.e. Yuva stage. Hence the Adipuram festival is celebrated on grand scale. She is taken in procession in chariot of china clay. The Ambal's sanctum sanctorum is constructed like a chariot. As Ambika is a virgin, Shri Shiva sent Nandi dev to guard her. But Nandi was reluctant to leave Shri Shiva. Lord advised Nandi Dev to have his darshan also by staying with Ambika. Hence we find that Nandi is facing the Ambal, but his face is toward Shri Shiva. His left eye is towards Shri Shiva and right eye is towards Ambika.  People worship this Nandi to get rid of eye related problems.

Shri Vinayaka: He graces from another shrine. He has one serpent coiled around his body and another one above his head like an umbrella. Hence he is known as Shri Nagaabharan Vinayaka (Nagabhushan Vinayaka). People worship him for relief from Rahu and Ketu effects. They perform special pujas during Rahu Kaal and Rahu-Ketu transit. 

Shri Bhairav has a lion as a mount instead of a dog. It is believed that when Sage Pundarikaksha worshiped Shri Shiva at this place, Ganges sprang up along with Shri Bhairvav. So Bhairava graces here as a Kaal Bhairav. He is facing south with a furious face. To calm him down we have two Vinayaka standing in front of him. 

It is customary in south India to close the temple doors when the procession of a dead person passes near it. But in this place, the dead body is garlanded, with a garland and vastra from the Shiva temple. This is done in honor of a great devotee of Shri Shiva from the fisherman community. Generally during the festival the Lord is taken in procession along the four streets surrounding the temple. But at this place the processional deity is taken through seven villages surrounding Nagapattinam. This is in honor of SalisaMaharaja who had darshan of Shri Shiva in bridal form when he came to this place after performing Shiva puja at the village. 

Mohini procession: Generally Shri Shiva goes in procession on a rishabha vahan during pradosha puja in shiva temples, but in this temple Shri Vishnu also joins in the procession in Mohini avatar. After the samudra manthan Mohini avatar took place just before pradosha when Shri Shiva danced to forgive the devas for their mistake of not worshiping him before taking the amrut. Hence we can have darshan of Mohini during the pradosha puja. At other times Mohini is kept in sanctum sactorum of Shri Shiva. There is shrine of Kali (Ashtabhuja Ambika). We come across idols of Shri Ashta Bhairav and Shri Gajalakshmi Devi in this temple. Behind the Shiva linga we have the idol of Shri Somaskanda and Shri Muruga with weapons in twelve hands. We have shrine of Shri Chandikeshewarar on the corridor. The mango tree (kshetra vruksha) fruits are sweet, bitter and sour. When we look at the tree from southeast parikrama, it looks like a Nandi. 

In the mandap of sanctum sanctorum ceiling we have the twelve zodiacs sculptured. By worshiping Shri Shiva in this mandap, people believe that they get relief from grahadosha. Two elephants with four tusks each are depicted doing puja to Shri Gajalakshmi Devi who has her legs hanging down. 

Koshta murti: Shri Dakshinamurti is in a separate shrine outside the koshta, is with eight disciples instead of four. Sundarar obtained a garland of pearls, garland of diamonds, kasturi and a horse etc from Shri Shiva by praying him with sacred hymns.

Those who worshiped here: 

Sapta rishi, Sage Markendeya, Sage Pundarikasksha

Festivals:

Vaikasi (May-June): Wedding festival

Ani (Jun-July): Aiyilyam (ashlesha) nakshatra. On this day, Sage Pundarikaksha entering Shri Shiva’s shrine and attaining mukti is held by ArdhaJama puja, last puja before closing the temple.

Adi (July-August): Adipuram.

Aippasi (October-November): Annabhishek

Karthigai (November-December): Karthigai Deepam

Maasi (February-March): Shivatratri

Daily abhishek at 9 am and 8 pm

Courtesy: Various websites and blogs

सप्त मातृका - श्री वैष्णवी - अरुलमीगु परमकल्याणी समेध अरुलमीगु पशुपतीश्वरर

ह्या ठिकाणी श्री नारायणी (श्री वैष्णवी) म्हणजेच श्री विष्णूंची शक्ती, ह्यांनी भगवान शिवांच्या आज्ञेवरून त्यांची आराधना केली. 

श्री नारायणी:

ह्या श्री विष्णूंच्या शक्ती आहेत. श्री अंबिका देवींच्या हातामधून त्या प्रकट झाल्या. त्यांना एक मुख, चार किंवा सहा हात आणि त्यांचा वर्ण पीत आणि निळा आहे. त्यांचे वाहन गरुड आहे. त्या तुलसी माळा परिधान करतात. त्यांच्या ध्वजावर गरुडाचे प्रतीक आहे. त्यांचे नेत्र कमळासमान विशाल आहेत. त्या खूप शक्तिमान आहेत. त्यांच्या हातांमध्ये शंख, चक्र आहेत आणि दोन हात अभय आणि वरद मुद्रेमध्ये आहेत. 

श्री वैष्णवी:

ह्या पण श्री विष्णूंच्या शक्ती आहेत. त्या श्री महालक्ष्मीदेवींमधून प्रकट झाल्या. त्यांना एक मुख आणि चार हात आहेत. त्यांच्या वरच्या दोन हातांमध्ये शंख आणि चक्र आहेत तर खालचे हात अभय आणि वरद मुद्रेमध्ये आहेत. 

मुलवर: श्री पशुपतीश्वरर 

देवी: श्री परमकल्याणी

क्षेत्र वृक्ष: बिल्व

स्थळ: पशुपतीश्वरम

क्षेत्र पुराण:

थिरुचेनकट्टकुडी ह्या गावात भगवान शिवांचा शिरुथोंडर नावाचा कट्टर भक्त होता. एकदा भगवान शिवांच्या आज्ञेवरून त्याने स्वतःच्या मुलाला शिजवून भगवान शिवांना नैवेद्य अर्पण केला. त्याच्या मध्ये अशी भावना निर्माण झाली कि तोच एकमेव आहे ज्याने आपल्या मुलाचा भगवान शिवांसाठी त्याग केला आणि त्यामुळे त्याला खुप अहंकार निर्माण झाला. तो जेव्हा कैलासावर भगवान शिवांचे दर्शन घ्यायला गेला त्यावेळी श्री नंदीदेवांनी त्याचा अहंकार जाणून त्याला प्रवेश दिला नाही. श्री नंदीदेवांनी भगवान शिवांना ह्याची माहिती दिली. भगवान शिव शिरुथोंडर धडा शिकवण्यासाठी शक्तिपुरी (करूनकुईल नदन पेट्टई) येथे शैव संताच्या रूपात प्रकट झाले. शिलवती अम्मईयार ह्या भगवान शिवाच्या भक्त कळूक्कनीमुट्टम ह्या गावी राहत होत्या आणि त्या आपल्या परिवाराच्या उदरनिर्वाहासाठी सात गावात जाऊन काम करायच्या. ह्या कमाईतून अन्न धान्य विकत घेऊन अन्न तयार करून त्या प्रथम शैव संताला (म्हणजेच शैव संताच्या रूपात आलेल्या भगवान शिवांना) नैवेद्य दाखवायच्या आणि मगच आपल्या पुत्राला त्या जेवायला द्यायच्या. त्यांचा एकमेव पुत्र रोज गाईंना चरायला गावात घेऊन जायचा. एकदा चैत्र महिन्यामध्ये भरणी नक्षत्र दिवस असताना शैव संताच्या रूपात असलेले भगवान शिव शिलवती अम्मईयार ह्यांची भक्ती जगापुढे आणण्यासाठी आणि त्याचबरोबर शिरुथोंडर ह्यांना धडा शिकविण्यासाठी शिलवती अम्मईयार ह्यांचा पुत्र जेथे गाईंना चरायला घेऊन आला होता त्या ठिकाणी आले. त्यांनी आपल्या योगशक्तीने त्या पुत्रामध्ये खूप अन्नाची क्षुधा (भूक) निर्माण केली आणि त्याला घरी जाऊन जेवण करायला सांगितले. ते स्वतः गाईंची काळजी घेतील असे आश्वासन पण दिले. पण त्या मुलाने घरी जाण्यास नकार दिला. त्यावेळी जवळच असलेल्या भगवान विष्णूंच्या मंदिरातून स्वतः भगवान विष्णू म्हणजेच परिमल रंगनाथर त्या मुलाच्या एका ओळखीच्या माणसाच्या रूपात तेथे आले आणि त्यांनी त्या मुलाला आपल्या घरी निःशंक जाण्यासाठी परावृत्त केले. तो मुलगा आपल्या घरी गेला आणि त्याने आई दिसली नाही म्हणून स्वतःच जेवण केले. त्याच्या आईला म्हणजेच शिलवती अम्मईयार ह्यांना भांड्यांचे आवाज ऐकायला आले म्हणून त्यांना कोणीतरी जेवत ह्याची शंका येऊन त्या घरात आल्या आणि भगवान शिवांना नैवेद्य दाखविण्याच्या आधी जेवण घेतल्याबद्दल जवळच असलेल्या लाकडी काठीने आपल्या पुत्राला मारलं ज्यामुळे तो मरण पावला. त्यांनी आपल्या पुत्राचे शरीर लपवले आणि त्या शैव संत येण्याची वाट पाहत बसल्या. जेव्हा शैव संत आले तेव्हा त्या शैव संतांनी म्हणजेच भगवान शिवांनी सांगितलं कि ते त्यांच्या म्हणजेच शिलवती अम्मईयार ह्यांच्या पुत्राबरोबरच भोजन करतील. शिलवती अम्मईयार ह्यांनी सांगितलं कि त्यांचा पुत्र आता येणार नाही. शैव संतांनी शिलवती अम्मईयार ह्यांना त्यांच्या पुत्राला तीन वेळा हाक मारायला सांगितली आणि काय आश्चर्य त्यांचा पुत्र तिथे उपस्थित झाला आणि त्याने शैव संतांबरोबर भोजन केले. त्यानंतर भगवान शिव आपल्या मूळ स्वरूपात आले आणि त्यांनी शिलवती अम्मईयार ह्यांना दर्शन दिले आणि त्यांची भक्ती जगासमोर आणली. आणि त्याच बरोबर शिरुथोंडर ह्यांना जाणीव करून दिली कि भगवान शिवांची भक्ती करण्यासाठी आपल्या पुत्राचा त्याग करणारे ते एकटे नाहीत आणि अशा प्रकारे त्यांना धडा शिकवून त्यांचा अहंकार घालवला. भगवान शिवांनी इथे गाईंची काळजी घेतली म्हणून त्यांचे श्री पशुपतीश्वरर असे नाव प्रसिद्ध झाले. शिलवती अम्मईयार ह्यांच्या विनंतीवरून भगवान शिव आणि श्री पार्वती देवी जवळच असलेल्या आनंदतांडवपुरम मध्ये श्री कैलासनाथर ह्या नावाने स्थित झाले.   

मंदिराबद्दल माहिती:

हे मंदिर तामिळ नाडूमधल्या मयीलादुथुराई जिल्ह्यामध्ये सेंथनकुडी-वल्लाळकरम पुम्पूहार मार्गावर आहे. हे खूप छोटं मंदिर आहे. ह्या मंदिरात एक परिक्रमा आहे. इथली मूर्तींची रचना वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. इथले राजगोपुर तीन स्तरांचे आहे. मुख्य मंदिराच्या गोपुरामध्ये अष्टदिक्पाल, श्री गुरुवायूर अप्पन, श्री आंजनेय, भगवान विष्णू, श्री लक्ष्मी नरसिंह ह्यांच्या मुर्त्या तसेच पूर्वाभिमुख असलेली श्री कालभैरवांची मूर्ती आहे. श्री देवींच्या देवालयाच्या गोपुरामध्ये श्री अंबिका ह्यांच्या निगडित कथांचे देखावे कोरलेले आहेत. श्री वैष्णवी देवींच्या देवालयाच्या गोपुरामध्ये सप्त मातृकांच्या मूर्ती आहेत. श्री षण्मुख ह्यांच्या देवालयाच्या गोपुरामध्ये त्यांच्या सहा मंदिरांच्या प्रतिमा कोरलेल्या आहेत. श्री कालभैरवाच्या देवालयाच्या गोपुरामध्ये श्री अष्टभैरव, श्री चंडिकेश्वर ह्यांच्या मूर्ती आहेत. मंदिराच्या मुख्य प्रवेशद्वाराजवळ डाव्या बाजूला सिंहावर आरूढ झालेले पंचमुखी श्री गणेश ह्यांची मूर्ती आहे. त्यांचे नाव श्री हेरंब गणपती आहे. उजव्या बाजूला सहसा असलेल्या श्री सुब्रमण्यम ह्यांच्या मूर्तीच्या ऐवजी श्री हनुमानाची भगवान शिवांचे पुत्र म्हणून मूर्ती आहे. ह्या मंदिरात ध्वजस्तंभ नाही पण त्याऐवजी श्री महेश्वर गणपती, श्री ब्रह्म गणपती आणि श्री विष्णू गणपती ह्यांच्या मुर्त्या आहेत. इथे बलीपीठ आहे. ह्या बलीपीठाला भद्रलिंग, बलीनादर, मायाचक्र अशी तीन नावे आहेत. शिव लिंगासमोर इथे श्री नंदीदेवांची भव्य मूर्ती आहे. कोष्टामध्ये दक्षिणाभिमुखी श्री गणपती, दक्षिणाभिमुखी श्री मेधा दक्षिणामूर्ती, श्री कोष्ठ अर्धनारीश्वरर, पाश्चिमाभिमुखी श्री लिंगोद्भवर, उत्तराभिमुखी श्री ब्रह्मदेव, उत्तराभिमुखी श्री विष्णुदूर्गा देवी ह्यांच्या मूर्ती आहेत.

ह्याशिवाय इथे श्री द्वापारयुग गणपतींची मूर्ती पण आहे. विनायक पुराणानुसार प्रत्येक युगामध्ये श्री गणपतींचं वाहन वेगळं असतं. कलियुगामध्ये त्यांचं वाहन अश्व आहे, कृतयुगामध्ये त्यांचं वाहन सिंह होतं, त्रेतायुगामध्ये मोर तर द्वापारयुगामध्ये त्यांचं वाहन मुशिक होतं. 

इथे श्री अरुणाचलेश्वरांचे स्वतंत्र देवालय आहे. असा समज आहे कि पौर्णिमेला केलेली त्यांची आराधना खूप हितकारक असते. श्री सुब्रमण्यम ह्यांचे त्यांच्या पत्नी श्री वल्ली आणि श्री दैवनै ह्यांच्यासमवेत स्वतंत्र देवालय आहे. ह्या मूर्तीचं वैशिष्ट्य असे आहे कि सहसा त्यांच्या पत्नी बाजूला असतात पण ह्या मूर्तीमध्ये त्या त्यांच्या समोर आहेत. 

श्री वैष्णवी देवींचे स्वतंत्र देवालय आहे. श्री वैष्णवी देवी श्री अंबिका देवींच्या हातामधून प्रकट झाल्या. त्या भगवान विष्णूंच्या शक्तिरूप आहेत. त्या नीलवर्ण आहेत. त्यांच्यासाठी विशेष नैवेद्य म्हणजे चित्रान्न (इंग्लिश मध्ये लेमन राईस). त्या श्री क्रोधन भैरव ह्यांच्यापण शक्ती आहेत. त्यांचे वाहन गरुड आहे. बुधवारी आणि शुक्रवारी तुलसी मालाने त्यांची आराधना केल्यास ती खूप हितकारक असते. 

श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव ह्यांचे देवालय:

श्री सूर्य हे श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव ह्यांचे नवग्रह आहेत. जी वरदाने श्री सूर्यांची आराधना करून मिळतात तीच वरदाने श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव ह्यांची आराधना करून पण मिळतात. श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव ह्यांच्या पत्नी म्हणजे श्री भैरवी. पुराणांनुसार श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव हे भगवान शिवांचे प्रतिबिंब मानले जातात. श्री स्वर्ण-आकर्षण-भैरव ह्याचा अर्थ ते कोणालाही सहजरित्या आकर्षित करतात. ते रक्तवर्ण आहेत. त्यांचे मुख पूर्ण उमललेल्या कमळासारखे आहे. त्यांच्या जटा स्वर्णवर्ण आहेत आणि त्यांच्या शिरावर चंद्रकोर आहे. त्यांच्या हातांमध्ये कमळ, अमृत कलश, मण्यांनी मढवलेला शंख, अभय मुद्रा, वरद मुद्रा, चषक ज्यातून वितळलेलं स्वर्ण खाली पडत आहे आणि एका हाताने त्यांनी श्री आदिशक्तींना धरलेलं आहे. त्यांच्या बाजूला श्री अंबिका आहेत ज्या वरदान देत आहेत आणि त्यांचे नाव श्री महास्वर्णआकर्षणभैरवी आहे. त्यांच्या एका हातात स्वर्णचषक आहे तर बाकीचे हात अभय आणि वरद मुद्रेमध्ये आहेत. श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची आराधना उत्तराभिमुख राहून केल्यास ती हितकारक असते. त्यांची आराधना आर्द्र नक्षत्र असताना केल्यास भगवान शिवांची कृपा प्राप्त होते. त्यांची आराधना कमळ आणि तुलसी माळेनी केल्यास ती सर्वात हितकारक असते. त्यांचा नैवद्य - गूळ मिसळून केलेली खीर, उडीद वडा, दूध, मध आणि फळे. 

श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची पूजा करण्याच्या पद्धती:

श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची पूजा करताना शक्यतो पश्चिमाभिमुख बसावं. 

१. कृष्णाष्टमीच्या दिवशी पूजा करताना त्यांना लाल वस्त्र परिधान करावं, तुपाचा दिवा लावावा, त्यानां उडीद वड्यांची माला परिधान करावी आणि लाल फुलांनी अर्चना करावी. तुपाचा दिवा पांढऱ्या भोपळ्यावर लावल्यास तो जास्त हितकारक असतो. 

२. श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची पूजा रविवारी राहू काळामध्ये पण करतात. ह्या पूजेमध्ये ११ तुपाचे दिवे लावतात, रुद्राभिषेक करतात, श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांना उडीद वड्यांची मला अर्पण करतात आणि सहस्रार्चना अर्पण करतात. अशा पद्धतीने पूजा केल्यास विवाहातल्या अडचणींचा परिहार होतो असा समज आहे. ३. श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची भक्ती आणि श्रद्धेने पूजा केल्यास विविध फळे प्राप्त होतात जसे - शत्रूंवर मात करता येते, अष्ट-महा-ऐश्वर्यांची प्राप्ती होते, धनप्राप्ती होते, उद्योग/व्यवसायामध्ये प्रगती होते तसेच व्यावसायिक कर्म करण्याच्या ठिकाणी सर्व अडचणींचा परिहार होतो. 

४. भैरव गायत्री आणि भैरवी गायत्री ह्यांच्या पठणाने भरपूर धनप्राप्ती झाल्याची उदाहरणे आहेत. 

५. सोमवारी आणि शुक्रवारी सूर्यास्ताच्या वेळी भैरव अष्टक आणि भैरवी अष्टक पठण करावं

६. भक्तजन श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची ९ पौर्णिमांना पूजा करतात. प्रत्येक पौर्णिमेला संध्याकाळी ७ वाजता तुपाचा दिवा लावून भैरव अष्टकाचे १८ वेळा पठण केल्यास दारिद्र्य हरण होते. नवव्या पौर्णिमेला पोह्याची खीर अर्पण करण्याची पद्धत आहे.

७. कार्तिक ह्या तामिळ महिन्याची कृष्णाष्टमी हि श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची जन्माष्टमी म्हणून साजरी केली जाते. 

८. प्रत्येक महिन्याची कृष्णाष्टमी पण भैरव अष्टमी म्हणून साजरी केली जाते. 

९. असा समज आहे कि श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांची ३० दिवस प्रामाणिक पणे पूजा केल्यास धर्माला अनुसरून असणाऱ्या सर्व इच्छांची पूर्ती होते.

श्री क्रोधन भैरव ह्यांचे देवालय:

अष्टभैरवांमधले हे चतुर्थ भैरव आहेत. शनी हे त्यांचे नवग्रह आहेत. श्री वैष्णवी देवी ह्या त्यांच्या शक्ती आहेत. त्यांचे वाहन गरुड आहे आणि त्यांचे मुख नैऋत्य दिशेला आहे. त्यांची पूजा केल्याने शनी दोषांचा परिहार होतो.

श्री क्रोधन भैरव ह्यांची पूजा करण्याच्या पद्धती:

एका केळ्याच्या पानावर तांदूळ पसरावेत. तुटलेल्या नारळाचे काही तुकडे ठेवावेत आणि त्यांमध्ये तुपाचा दिवा लावावा. 

ज्यांनी मांसाहार आणि मद्याचे सेवन केले आहे त्यांना श्री क्रोधन भैरव ह्यांचे दर्शन घेण्याची परवानगी नाही.  

श्री क्रोधन भैरव ह्यांच्या गायत्री मंत्राचा ९ च्या पटीच्या संख्येमध्ये जप केल्यास सर्व अडचणींचा परिहार होऊन ऐश्वर्यप्राप्ती होते असा समज आहे.

विशेष माहिती:

१. श्री स्वर्णआकर्षणभैरव ह्यांचे नवग्रह श्री सूर्य आहेत आहेत तर श्री क्रोधन भैरव ह्यांचे नवग्रह श्री शनैश्वर आहेत. ह्याशिवाय ईशान्य दिशेला हे नवग्रह त्यांच्या वाहनांसमवेत आहेत हे ह्या मंदिराचे वैशिष्ट्य आहे. येथे नवग्रहांची पूजा केल्यास नवग्रह दोषांचा परिहार होतो.

२. कळूकन्नीमुट्टम नावाचे अजून एक स्थळ आहे जिथे श्री वैष्णवी देवींनी भगवान शिवांची पूजा केली. तसेच श्री वैष्णवी देवींनी नवरात्रीमध्ये श्री पार्वती देवींसमवेत पापनाशम-अय्यमपेट्टई मार्गावरील श्री जम्बुकेश्वरर ह्या मंदिरामध्ये भगवान शिवाची पूजा केली. ह्या स्थळाला नंदीमंगई असे पण नाव आहे. (ह्या मंदिराची माहिती इंग्लिश मध्ये आधीच प्रकाशित केली आहे - Nandi Mangai - October 2 2019. ह्याची मराठीमध्ये माहिती आम्ही पुढील काही महिन्यांमध्ये प्रकाशित करू). 

मंदिरात साजरे होणारे सण:

चित्राई (एप्रिल-मे): चैत्र पौर्णिमेला भगवान शिवांवर अभिषेक, श्री हनुमान जयंतीला श्री हनुमानांवर अभिषेक. ह्या अभिषेकाला रुद्रवीरसमुधन असं म्हणतात. 

अवनी (ऑगस्ट-सप्टेंबर): थिरुवोनं. मराठीतल्या श्रवण नक्षत्रावर भगवान शिवांवर अभिषेक

ऎप्पासी (ऑक्टोबर-नोव्हेंबर): अन्नाभिषेक

कार्थिगई (नोव्हेंबर-डिसेंबर): कृष्णाष्टमीला भैरवांवर अभिषेक

मारगळी (डिसेंबर-जानेवारी): भगवान शिव आणि श्री पार्वती देवींवर अभिषेक, वैकुंठ एकादशी

थै (जानेवारी-फेब्रुवारी): शुक्रवारी श्री अरुणाचलेश्वरर, श्री अर्धनारीश्वरर, श्री दुर्गा देवी, श्री लक्ष्मी देवी, श्री वैष्णवी देवी ह्यांच्यावर अभिषेक

मासी (फेब्रुवारी-मार्च): मघा नक्षत्र उत्सव, महाशिवरात्री

पंगूनी (मार्च-एप्रिल): श्री परमकल्याणी ह्यांच्यावर अभिषेक

ह्याशिवाय प्रत्येक प्रदोष दिवशी प्रदोषकाळी पूजा, संकटहर चतुर्थीला संध्याकाळी ५ वाजता विशेष पूजा, प्रत्येक कृष्णाष्टमीला श्री भैरवांवर अभिषेक, प्रत्येक अमावास्येला श्री अर्धनारीश्वरर ह्यांच्यावर अभिषेक, प्रत्येक शुक्रवारी श्री विष्णू दुर्गा देवी ह्यांच्यावर अभिषेक

अस्वीकरण आणि शिष्टाचार (Disclaimer and courtesy):

ह्या लेखांमधली माहिती संकलित करताना विविध आचार्यांचे उपन्यास, दक्षिण भारतातील काही नियतकालिके, तसेच इंटरनेट वरील विविध ब्लॉग्स आणि वेबसाईट्स ह्यांचा आधार घेतला आहे. आपल्याला ह्या लेखांमध्ये काही त्रुटी आढळल्यास आम्हाला जरूर कळवा.

सप्त मातृका - श्री ब्राह्मी - श्री थानतोंड्रीश्वरर

हे मंदिर मयीलादुथुराई-निडूर मार्गावर आहे. पुराणांनुसार ह्या स्थळी सप्त मातृकांमधल्या श्री ब्राह्मी देवींनी भगवान शिवांची आराधना केली. 

श्री ब्राह्मी देवी ह्या श्री ब्रह्मदेवांच्या शक्ती रुप आहेत. पौराणिक कथेनुसार त्या श्री अंबिका देवींच्या मुखातून प्रकट झाल्या. त्यांचे नेत्र आणि बाहू विशाल आहेत आणि त्या स्वर्णवर्ण आहेत. त्यांना चार मुखे आणि चार हात आहेत. त्यांच्या दोन हातांमध्ये कमंडलू आणि अक्षमाला आहेत तर उरलेले दोन हात अभय आणि वरद मुद्रेमध्ये आहेत. त्यांनी जटामुकुट परिधान केले आहे. त्यांच्या ध्वजामध्ये हंसाचे प्रतीक आहे. त्या पद्मासनात बसल्या आहेत.

त्या श्री ब्रह्मदेवांच्या शक्ती असल्या कारणाने त्या सृष्टीनिर्माणकारक आहेत. त्यांनी स्फटिकाचा हार परिधान केला आहे. त्यांनी श्वेत वस्त्र परिधान केले आहे आणि हंस ह्या आपल्या वाहनावर त्या आरूढ झाल्या आहेत. त्या कला आणि विद्या ह्यांच्या अधिष्ठान देवता असल्या कारणाने त्यांची आराधना करणाऱ्यांना त्या कला आणि विद्या प्राप्तीचे वरदान देतात आणि तसेच अपत्यप्राप्तीचे पण वरदान देतात. 

मुलवर: श्री थानतोंड्रीश्वरर (तामिळ मध्ये थान म्हणजे स्वतःहून, तोंड्री म्हणजे प्रकट होणे, थानतोंड्रीश्वरर म्हणजे स्वतःहून प्रकट झालेले भगवान शिव)

देवी: श्री ओप्पीला नायकी

स्थळ: थिरुइण्डलुर, पल्लवरयण पेट्टई, मयीलादुथुराई जिल्हा, तामिळनाडू

हे माड कोविल शैलीचे मंदिर आहे. माड कोविल शैलींच्या मंदिराची रचना अशा प्रकारे असते कि त्यामध्ये हत्ती प्रवेश करू शकत नाहीत. चोळा साम्राज्यातल्या चेनकन्नोत्तयन ह्या राजाने ह्या शैलीची ७० मंदिरे बांधली त्यातील हे एक आहे. चेनकन्नोत्तयन ६३ नायनमारांपैकी एक आहेत.

पश्चिमाभिमुख असलेलं हे मंदिर खूप जुनं आहे आणि विस्कळीत स्थितीमध्ये आहे. ह्या जागेवर सध्या खटला चालू आहे. सध्या इथे फक्त दैनंदिन पूजा केल्या जातात. 

प्रवेशद्वाराजवळ ऋषभावर आरूढ असलेले भगवान शिव आणि श्री पार्वती देवी ह्यांची मूर्ती आहे. येथील शिवलिंग हे स्वयंभू आहे. परिक्रमेमध्ये ६३ नायनमारांच्या मुर्त्या, वरुण लिंग, वायू लिंग, श्री महाविष्णू ह्यांची मूर्ती तसेच चिदंबरम ह्यांची समाधी आहे. 

उत्तर प्रदेशातील श्री नाद शर्मा आणि त्यांची पत्नी श्री अनाम्बिका हे दाम्पत्य शिव मंदिरांना भेट देत देत दक्षिणेकडे आले. श्री नाद शर्मा त्यांना भगवान शिवांचं दर्शन मिळावं म्हणून प्रार्थना करत होते. ते जेव्हा ह्या स्थळी आले त्यावेळी त्यांना भगवान शिवांकडून शिव लिंगाची प्राप्ती झाली. हे शिव लिंग इथे आपल्याला बघायला मिळतं. हे शिव लिंग एका वस्त्राने आच्छादित आहे. असा समज आहे कि हे वस्त्र श्री नाद शर्मा ह्यांच्या पत्नी श्री अनाम्बिका ह्यांचे आहे. 

इथे श्री बालत्रिपुरसुंदरी ह्यांची पण मूर्ती आहे. 

श्री ब्राह्मीदेवींनी चक्रमंगई येथे श्री पार्वतींसमवेत भगवान शिवांच्या श्री चक्रवागीश्वरर ह्या रूपाची पूजा केली.

ह्या मंदिराला आम्ही जेव्हा भेट दिली तेव्हां इथे कोणी उपस्थित नव्हते त्यामुळे ह्या मंदिराबद्दल जास्त माहिती उपलब्ध नाही.     

मंदिराच्या वेळा: सकाळी ६ ते ८ आणि संध्याकाळी ६ ते ८.

अस्वीकरण आणि शिष्टाचार (Disclaimer and courtesy):

ह्या लेखांमधली माहिती संकलित करताना विविध आचार्यांचे उपन्यास, दक्षिण भारतातील काही नियतकालिके, तसेच इंटरनेट वरील विविध ब्लॉग्स आणि वेबसाईट्स ह्यांचा आधार घेतला आहे. आपल्याला ह्या लेखांमध्ये काही त्रुटी आढळल्यास आम्हाला जरूर कळवा.

Shri Navaneedhieshwarar Temple at Sikkal

This is the third temple in the Sapta sthana temples of Nagapattinam. This temple is more famous as Sikkal Singara Velar Temple of Shri Muruga. It is situated at a distance of 7 kilometers of Nagapattinam on Nagapattinam - Thiruvarur route. It is one of the Padal Pethra Sthalam on the southern bank of Kaveri. The original temple must have existed even before sixth century and believed to have been built by King Muchukunda. It was converted into a Mada Kovil by Chola King Kochengat Chola. This is one of the 28 Shiva temples in which we come across a shrine for Shri Vishnu. It is also considered as a Shakti Peetha. Saint Arunagiri Nadar has praised Shri Muruga of this temple. Inscriptions in the temple denote the contributions made by the Pandya kings, Vijayanagar Kings and The Maratha kings in the upliftment and maintenance of the temple. 

Mulavar: Shri Navaneedhishwarar, Shri Palvennainayanar, Shri Vennaiperuman, Shri Vennailingeshwarar

Devi: Shri Satyaydaakshi, Shri Velnedunknni

Kshetra Vruksha: Jasmine

Sacred Teertha: Kshirapushkarini, Palkulam, Gayatri Teertha, Lakshmi Teertha, 

Puranik Name: Malligai (Jasmine) Aranya, Thirusikkal

Present Name: Sikkal

Kshetra Purana:

Sikkal:

According to Purana, once there was a great famine. The divine cow Kamadhenu consumed meat due to scarcity of food. When Shri Shiva came to know about this he cursed Kamadhenu. He turned her into a cow having tiger head. When she begged for forgiveness he directed her to this place. He advised her to take a dip in temple tank and worship him. While she was a taking dip in temple tank, milk from her udder filled temple tank. Hence temple tank is known as Kshirapushkarini or Palkulam. Eventually the milk got frozen and it became butter (vennai). Kamadhenu worshiped Shri Shiva and got rid of her curse. Earlier to this, Sage Vasishtha had reached this place which was known as Jasmine forest (malligai vanam). He was performing penance at this place. He used to visit the temple regularly and once he saw the butter in the temple tank. He made a shiva linga out of the butter and tried to remove it after his worship. The lingam got stuck in the Jasmine plants and hence the place got the name Sikkal. (in tamil it means getting entangled or entwined). Since the linga was made of butter Shri Shiva is praised as Shri Vennai Nadar and Shri Vennai Lingeshwarar.

Singara Velar: According to Purana, the devas were being tormented by Surapadman and other asuras. They went to Shri Muruga for help. Shri Muruga approached Shri Parvati Devi and got a sphear (vel) from her. He proceeded to Thiruchendur with a blessing of his mother with the Shaktivel and destroyed the demon and asuras. Hence he is praised as Singara Velar (Lord holding a sphear). This event is celebrated as a grand festival named Surasamhar. Shri Parvati Devi is praised as Velnedunkanni as she gave the sphear to Shri Muruga. 

Kolavaman Perumal: Once the devas and rishis sought the help of Shri Mahavishnu for protection from the cruelty of the demon Emperor Mahabali. Shri Mahavishnu took Vaman avatar and came to this place and worshiped Shri Shiva. He got the blessings and the power from Shri Shiva to annihilate Emperor Mahabali. Hence Shri Mahavishnu is praised here as Kolavaman Perumal. 

It is believed that idols of Shri Muruga at Sikkal, Enkan and Ettukudi were sculpted by same sculptor on the instruction of King Mutharasan. When the sculptor made the first idol at Sikkal the king did not want sculptor to make similar idols. He cut the right hand thumb of the sculptor so that he will not make any more idols. Later, Shri Muruga appeared in front of the sculptor and ordered him to make a similar idol for the temple at Ettukudi. He followed the instructions given by the Shri Muruga and completed the work without the right thumb. When the idol was installed at the Ettukudi temple, the King came to know about the same. And he blinded the sculptor. But again Shri Muruga directed him to make a similar idol for the temple at Enkan. The sculptor was working with his daughter’s help and followed the instructions given by the Lord. While working with a chisel he inflicted an injury to his daughter, a few drops of blood from the injury splashed on the sculptor’s eye. He rubbed his eyes shouting En (my in Tamil) Kan (eye in the Tamil). A that very instant his eye sight came back. When the King came to know about this incident, he came to this place and apologized to the sculptor. 

Once emperor Muchukunda was afflicted with Brahmahatya dosha for killing a Brahmin. He worshiped Shri Shiva at this place and got relieved of the dosha. As a token of gratitude he built this temple. 

About temple:

The temple is revered by Shaiva Saints Appar and Sambandhar. The temple is spread over 2 acres. It is east facing with a seven tiered Rajagopuram and has three prakarams. There is a Kalyana Mandap in front of the temple. The Nandi idol is very huge. As this is a Mada Kovil, it has two floors and second level can be reached by climbing the stairs. There is a second level Rajagopuram which is three tiered. The Shiva Linga is a small and it has a square Avudaiyar (Base). The koshtha murtis are Shri Vinayaka, Shri Brahma, Shri Shanishwarar, and Shri Durga Devi. Near the sanctum sanctorum, we come across the shrine of Shri Chandikeshwar, Shri Somaskandarar, Shri Nataraja and utsav murty. Shri Vishnu is in a separate shrine in the northern prakaram and is praised as Shri Kolavaman Perumal. His mount Garuda faces the sanctum. By his sides, we have his consorts Shri Bhumadevi and Shri Sridevi. There is a separate shrine for Shri Hanuman in the northwest corner and he is praised as Shri Varada Anjaneya. In the second level we come across shrine of Shri Somaskanda, Shri Sringar Velar, Shri Tyagaraja. In the parikrama there are idols and shrines of Shri Ganesha, Shailesh linga, 63 Nayanmars, Shri Karthigai Vinayaka, Shri Vishnu, Shri Gajalakshmi Devi, Shri Shanmukha, Shri Bhairav, Navagraha, Shri Surya and Shri Chandra.

On the sanctum wall, we come across Sage Vashishtha and his disciples worshiping Shri Shiva and celestial cow Kamadhenu. The shrine of Ambika is on the right side of front mandap and she graces the devotees in standing position. There is an idol of Shri Ganesha known as Shri Sundar Ganapati in the lower level and by its side we have steps to reach the upper level. There is a Maragada vidanga. In the upper level, there is an idol of Shri Lingodbhavar. By the side of this idol we come across Shri Brahma with his mount Swan and Shri Vishnu with his mount Varaha worshiping the linga.

Shri Brahma is Virasan posture with Akshay mala and a snake in the upper hand, flame in the right hand. And he has a jata mukut. Front right hand is chinmudra and has palm leaves on the left hand. 

In Singara Velar shrine, we have Shri Shanmukha with his consorts Shri Valli and Shri Deivanai in standing posture. In Kalyan Mandap, there are paintings which depict the marriage of Shri Parvati Devi and Shri Shiva. In the Vasant Mandap there are paintings from Purana pertaining to Shri Muruga.

People who worshiped at this place: Shri Mahavishnu, Shri Muruga, Sage Narada, Sage Agastya, Sage Vashishtha, Sage Vishwamitra, Sage Gautama, Sage Katyayana, King Muchukunda, Kamadhenu and Devas. 

Festivals:

Chitrai (April-May): Annual Brahmostav festival

Vaikasi (May-June): Vishakha nakshatra festival

Aani (June-July): Thirumanjanam 

Aadi (July-August): Puram festival 

Aavani (August-Sept): Ganesh chaturthi

Purattasi (Sept-Oct)): Navaratri 

Aipassi (Oct-Nov): Annabhishek and Skandashashthi

Karthigai (Nov-Dec): Thiru karthigai

Margazhi (Dec-Jan): Thiruvathurai

Thai (Jan-Feb): Thai pusam and Pongal, 

Masi (Feb-Mar): Mahashivaratri, 

Panguni (March-April): Panguni Uttaram

About Skanda Shashthi festival:

In Aipassi, festival for Shri Singara Velar for 10 days is known as Skanda shashthi festival. According to Purana, Shri Muruga, received the sphear (Vel) from Shri Parvati Devi at Sikkal and slayed the demon Surapadman on the next day at Thiruchendur. After Ratha festival on the fifth day, he receives the sphear from Shri Parvati Devi. He returns to the shrine with the sphear he got from Shri Parvati Devi on the same day. Sweat drops appear on the idol of Shri Muruga in his shrine after he receives the sphear from his mother. 

Pujas:

Daily Pujas: Six times a day.

Ushatkaal puja: 5.30 am

Kalasandhi puja: 9 am 

Ucchikal puja: 12.30 noon

Sayaraksha puja: 4.30 pm

Second puja: 8 pm (sandhi puja)

Ardhajama puja: 9 pm 

Regular pradosha puja, special puja on new moon, full moon, Krittika nakshatra sankatahara chaturthi on Mondays and on Fridays.

Prayers: 

Devotees believe that by reciting the Shatrusamhar Trishati to Shri Singara Velar they will be shielded by their enemies. 

Devotees pray for boon to Shri Anajaneya by offering curd rice

Devotees worship Shri Shiva for relief from various difficulties. On getting their boon, they offer butter on new moon and full moon days to Shri Vennaii Nadar as a mark of respect.

Timings: 5.30 am to 12.30 noon and 4 pm to 9 pm.

Address: Shri Navaneedhishwarar Temple (Shri Singara Velar temple), at Post Sikkal, Nagapattinam District, Tamil Nadu, 611108

Phone: +91 4365245452, +914365245350

Priest: 8608229929

Shri Kadambavananathar Temple at Papakovil

This is a Shiva temple and is one of the seven sapta sthana shiva temples of Nagapattinam. It is at a distance of 3 kms from Nagapattinam railway station on East Coast Road. Though the place finds a mention in the puran, the details about the temples are available from early 7th century. It is believed to have been constructed by Chola kings. The temple was in bad shape but was renovated in 1928. The village took care of the neglected temple from 2013. 

Mulavar: Shri Kadambavanathar

Devi: Shri Balabhoojambal

Kshetra vruksha: Kadamba tree

Sacred teertha: Panchakrosha teertha

Puranic name: Kadamba vana

Present name: Papakovil

District: Nagapattinam, Tamil Nadu

This is an east facing temple with 5 tiered rajagopuram. The Shiva linga is a swayambhoo linga. Shri Baalabhoojambal Devi is housed in a separate shrine to the left of central shrine. Behind Bhagwan Shiva sanctum we have the shrine of Shri Subramanya with his consorts. Inside the temple we find the shrine of Kadamb rishi. The rays of the Sun fall on the Shiva linga in the month of Panguni on the day of Uttaram nakshtra. On the southern side, we come across the shrine of Shri Siddhivinayaka and Shri Gajalaxmi Devi. 

Kshetra puran:

This place is connected with Shri Muruga and Pancha-kadamba-vana-kshetra namely Aadi-kadambnur, Agaraka-kadambnur, Elam-kadambnur, Perum-kadambnur, Kadambar-vazhkai. Shri Muruga was afflicted with bramha hatya dosha after he slayed demon Surapadman and other asuras. He was advised by Shri Parvati Devi to worship at Pancha-kadamba-kshetra on the southern bank of Kaveri. 

Rishi and munis came along with Him to worship at Pancha-kadamba-vana-kshetra. He first came to a place known as Manjavadi near Thevur. He made an idol of Shri Ganesha and worshiped him at that place. Then he worshiped Shri Shiva at this Pancha-kadamba-vana-kshetra. Finally he came to Kadambavana, he sought the blessings of Kadamba Maharshi at this place. He then worshiped the Shiva linga and got rid of the dosha. As this place was abundant with Kadamb trees, the place is praised as Kadambavana. 

Those who worshiped at this place: 

Shri Muruga, 33 crores of Devas, Kadamba Maharshi, other sages and munis. 

Special feature: 

This Shiva linga is a swayambhu linga. Suns rays fall on the Shiva linga on Panguni Utrram day. Panguni Utrram is not only auspicious for Bhagwan Shiva but also for Shri Muruga and Shri Aaiyappa as their birth stars are (Uttaram in Tamil) Uttarfalguni. 

Prayer: 

There is a belief that the marriage obstacles will be removed if one takes bath in the sacred teertha on 3 successive full moon days and worship Bhagwan Shiva and Shri Parvati Devi at this place. Devotees offer vastra and light ghee lamps for fulfillment of their boons. 

Festivals: 

Aadi (July-August): 108 samayi pooja 

Aipassi (October-November): Annabahishek and Skandhashasthi

Maasi (February-March): Magam festival & Shivaratri 

Panguni (March-April): Uttaram festival starts with Surya puja from 6 - 6.15 am

Pujas:

Daily pujas, Pradosh puja, Weekly pujas, Somvaar and Sankasti chatruthi are observed.

Note: As very few people visit this temple, the temple is open only for short time

Timing: 7 - 10 am, 5 - 7 pm. 

It is advisable to contact the priest before visiting the temple.

Address:

Shri Kadambavananathar temple, Papakovil, ECR (East Coast road), Nagapattinam district, TN

Phone number: 9787588363

सप्त मातृकांची ओळख

सप्त मातृका म्हणजे श्री आदी पराशक्तीच्या सेनानी. सहसा सर्व शिव मंदिरांमध्ये सप्त मातृकांच्या मुर्त्या दिसतात. ह्या सर्व मुर्त्या एका दगडामध्ये कोरलेल्या असतात आणि त्या सहसा बसलेल्या मुद्रेमध्ये असतात. काही मंदिरांमध्ये ह्या मुर्त्या पृथक पृथक म्हणजेच प्रत्येक मूर्ती स्वतंत्र दगडामध्ये कोरलेली अशा पण बघायला मिळतात. ह्या मूर्त्यांना २ किंवा ४ हात असतात. जेव्हां त्यांना दोन हात असतात तेव्हां एक हात अभय मुद्रेमध्ये तर दुसरा हात वरद मुद्रेमध्ये असतो. जेव्हां त्यांना चार हात असतात तेव्हां पुढचे हात मुद्रे मध्ये असतात तर मागच्या हातांमध्ये शस्त्रे असतात. असा समज आहे कि शिव मंदिरामध्ये भगवान शिवांचं दर्शन घेतल्यानंतर सप्त मातृकांचे दर्शन घेतल्यावरच दर्शनाची फळे प्राप्त होतात. 

प्रकटीकरण: पुराणांनुसार भगवान शिवांचे जेव्हां अंधकासुराबरोबर युद्ध चालू होते त्यावेळी अंधकासुराच्या रक्तामधून अनेक राक्षस प्रकट होत होते. त्यांचा नाश करण्यासाठी भगवान शिवांनी आपल्या मुखातल्या अग्निमधून श्री योगेश्वरी शक्ती निर्माण केली. पुढे श्री योगेश्वरी शक्तीने आपल्यामधून श्री माहेश्वरी शक्ती निर्माण केली. ह्या शक्तींना सहायक म्हणून श्री ब्रह्मदेवांनी श्री ब्राह्मी शक्ती निर्माण केली, तसेच भगवान विष्णूंनी श्री वैष्णवी शक्ती, श्री इंद्रदेवांनी श्री इंद्राणी शक्ती, श्री कार्तिकेयांनी श्री कौमारी शक्ती, श्री वराहांनी श्री वाराही शक्ती, श्री यमदेवांनी श्री चामुंडी शक्ती निर्माण केली. 

मार्कंडेय पुराणानुसार ह्या शक्तींची निर्मिती शुंभ आणि निशुंभ राक्षसांबरोबरच्या युद्धामध्ये श्री देवीला सहाय्य करण्यासाठी झाली. 

सप्त मातृकांचा उल्लेख मत्स्य पुराण, देवी पुराण, विश्वकर्म सूत्र तसेच शिल्पशास्त्राशी निगडित पुराणांमध्ये पण आढळतो. शिल्पशास्त्रामध्ये सप्त मातृका, त्यांचे अलंकार, त्यांची शस्त्रे, त्यांचे पोषाख ह्यांची विस्तृत माहिती आढळते. ज्या ज्या देवांपासून ह्या शक्ती निर्माण झाल्या त्या त्या देवांची शस्त्रे ह्या शक्तींचीपण आहेत. 

देवी पुराणामध्ये ह्यांचा उल्लेख अष्ट मातृका असा आढळतो. श्री नारसिंही हि आठवी मातृका समजली जाते. अष्ट मातृकांची आराधना नेपाळ मध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रचलित आहे. 

शिव पुराणामध्ये असा उल्लेख आहे कि राक्षसांची हत्या केल्याने प्राप्त झालेल्या पापांचं क्षालन करण्यासाठी सप्त मातृका भगवान शिवांकडे गेल्या. भगवान शिवांनी त्यांना मयीलादुथुराई येथील ऋषभ तीर्थामध्ये स्नान करून ह्या तीर्थाच्या जवळच्या शिव मंदिरांमध्ये तपश्चर्या करण्याचा सल्ला दिला. ज्या ठिकाणी सप्त मातृकांनी तपश्चर्या केली त्या ठिकाणांना एकत्रितपणे सप्त स्थानं असं नाव प्राप्त झालं. कालांतराने ज्या ठिकाणांमध्ये सप्त मातृकांनी तपश्चर्या केली त्या ठिकाणांमध्ये शिव मंदिरे बांधली गेली. खालील तक्त्या मध्ये ह्या सर्व मंदिरांची संक्षिप्त माहिती दिली आहे. जिथे श्री माहेश्वरी देवींनी भगवान शिवांची आराधना केली ते मंदिर सोडल्यास बाकी सर्व मंदिरे ह्या तक्त्यामध्ये आहेत. हि सर्व मंदिरे कावेरी नदीच्या काठावर मयीलादुथुराईच्या जवळ आहेत. 

मंदिराचे नाव	स्थळ	सप्त मातृका देवीचे नाव	भगवान शिवांचे नाव	श्री पार्वती देवींचे नाव	स्थळ वृक्ष
श्री थान-थोंड्री-ईश्वरर	थिरु-ईण्डलुर	श्री ब्राह्मी	श्री थान-थोंड्री-ईश्वरर	श्री ओप्पीला-नायकी	बिल्व
श्री पशुपती-श्वरर	सेंथनं-कुडी	श्री वैष्णवी	श्री पशुपती-श्वरर	श्री परम-कल्याणी	बिल्व
श्री शक्ति-पुरी-श्वरर	करून-कुईल-नाथन पेट्टई	श्री माहेश्वरी	श्री शक्ति-पुरी-श्वरर	श्री आनंद-वल्ली	बिल्व
श्री धर्मपूरीश्वरर	धर्मपूरम	श्री इंद्राणी	श्री धर्मपूरीश्वरर	श्री अभयांबिका	आवळा
श्री पंचवटी-श्वरर	आनंद-तांडव पुरम	श्री कौमारी	श्री पंचवटी-श्वरर	श्री कल्याण-सुंदरी, श्री पेरिया-नायकी	पीपल, पळस
श्री वझुवुर शिव मंदिर	वझुवुर	श्री वाराही	श्री कृत्ती-सागर	श्री बाला-गुजांबिका	देवदार
श्री वडारण्ये-श्वरर मंदिर	वल्ललर कोविल (मयीला-दुथुराई)	श्री चामुंडी	श्री वडारण्ये-श्वरर	श्री ज्ञानां-बिका	बिल्व

आभार: https://tamilnadu-favtourism.blogspot.com/ and

https://temple.dinamalar.com/en/